Oceniany jest skład jakościowy i ilościowy elementów morfotycznych krwi: krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (6-częściowa ocena leukocytów) oraz płytek krwi (trombocytów). Parametry charakteryzujące układ czerwonokrwinkowy - liczba erytrocytów (RBC), hemoglobina (Hgb), hematokryt (Hct), wskaźniki czerwonokrwinkowe (mówiące o cechach badanych krwinek czerwonych): MCV (średnia objętość krwinki czerwonej), MCH (średnia waga hemoglobiny w krwince), MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w krwince), RDW (wskaźnik anizocytozy krwinek); układ białokrwinkowy – liczba leukocytów (WBC) i leukogram (rozróżnienie WBC na: neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile i bazofile); parametry opisujące płytki krwi: liczba płytek (PLT), dodatkowo: PDW, MPV, P-LCR.

Kiedy można wykonać badanie

stanowi podstawowe przesiewowe badanie krwi o zastosowaniu profilaktycznym i diagnostycznym
stanowi wsparcie diagnostyki niedokrwistości różnego rodzaju
dostarcza informacji o stanach zapalnych i zakażeniach czy zaburzeniach odporności
w diagnostyce szerokiej gamy chorób krwi i układu krwiotwórczego

Jednostki chorobowe

Zmiany leukocytów (WBC): zwiększona liczba WBC, leukocytoza - w przebiegu ciąży, w połogu, zwłaszcza zakażenia bakteryjne, oparzenia, martwice narządowe (zawał serca), nowotwory w tym hematoonkologiczne (przewlekła białaczka szpikowa), ostre krwotoki; zmniejszona liczba WBC, leukopenia – zakażenia wirusowe (grypa, ospa wietrzna), ciężkie zakarzenia bakteryjne (gruźlica), układowe choroby tkanki łącznej (kolagenozy), uszkodzenie szpiku kostnego (leki, radioterapia, przerzuty nowotworowe);
Zmiany erytrocytów (RBC), hemoglobiny (Hgb), hematokrytu (Hct): zwiększone RBC, Hgb, Hct - czerwienica prawdziwa, niedotlenienie, odwodnienie, duże utraty krwi, zmniejszone liczba RBC – niedokrwistości, choroby nerek, przerzuty nowotworowe do szpiku;
Zmiany MCV, MCH: wzrost wielkości - niedokrwistości makrocytarne; obniżenie wielkości – niedokrwistości mikrocytarne i niedobarwliwe; Zmiany MCHC: wzrost wielkości - wrodzona sferocytoza, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość z niedoboru wit.B12; obniżenie wielkości – niedobór żelaza;
Zmiany płytek krwi (PLT): zwiększona liczba PLT, trombocytoza - niedokrwistość z niedoboru żelaza, w przebiegu chorób mieloproliferacyjnych (czerwienica prawdziwa, przewlekła białaczka szpikowa), infekcje ostre, krwawienia, odczyny polekowe;
Zmniejszona liczba PLT, trombocytopenia: aplazja szpiku, przerzuty nowotworowe do szpiku, zakażenia wirusowe, niewydolność nerek, chłoniaki, zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (z ang. DIC), zakrzepowa plamica małopłytkowa, zepół hemolityczno-mocznicowy, małopłytkowość poprzetoczeniowa.